Гарадзенская вясна

Мі­нуў чар­го­вы ты­дзень на­ра­ста­ю­чай ка­ра­на­ві­рус­най лі­ха­ман­кі. Пра ані­я­кі яе ад­ва­рот не па­ве­дам­ля­юць усеў­лад­ныя срод­кі ма­са­вай ін­фар­ма­цыі. На­ад­ва­рот, ма­ем да­чы­нен­не з сум­ны­мі рэ­кор­да­мі но­вых зах­вор­ван­няў у Пад­ляш­скім ва­я­вод­стве, Поль­ш­чы, све­це. З па­ня­дзел­ка, 19 каст­рыч­ні­ка вяр­та­ем­ся да чар­го­вых аб­ме­жа­ван­няў у гэ­так зва­най „чыр­во­най зо­не”, якой рас­па­ра­джэн­ні ўжо ў мно­гім на­гад­ва­юць тое ўсё, што бы­ло ў па­чат­ку вяс­ны. На мі­ну­лыя вы­ход­ныя прый­ш­ло­ся мне па­да­рож­ні­чаць рэй­са­вым аў­то­бус­ным тран­с­пар­там у род­нае, пуш­чан­скае на­ва­кол­ле.

У пят­ні­цу ў бу­се не бы­ло ані­я­кіх яш­чэ за­ба­рон ся­дзець ра­зам по­бач ся­бе, але, вяр­та­ю­чы­ся ў ня­дзе­лю ве­ча­рам, на фа­тэ­лях ля­жа­лі ўжо кар­тач­кі з над­пі­сам, што мо­гуць на іх ся­дзець толь­кі па ад­ной асо­бе. Гэ­та быў аў­то­бус­ны курс да­фі­нан­са­ва­ны са срод­каў Мар­шал­коў­скай уп­ра­вы і трэ­ба спа­дзя­вац­ца, што бу­дзе ён ня­дзель­ным ве­ча­рам на­да­лей спа­лу­чаць Гай­наў­ку з Бе­ла­сто­кам. У вы­пад­ку пры­ват­ных пе­ра­воз­чы­каў у су­вя­зі з ды­стан­цый­ным на­ву­чан­нем мо­ла­дзі ся­рэд­ніх і вы­шэй­шых школ, а так­са­ма са змян­шэн­нем у та­кой сі­ту­а­цыі па­са­жы­раў, мо­жам спа­дзя­вац­ца не­рэн­та­бель­нас­ці спа­лу­чэн­няў і чар­го­ва­га зак­ры­ван­ня рэй­саў. Ас­ця­рож­насць, ас­ця­рож­насць, ас­ця­рож­насць — зак­лі­ка­юць нас усе з усіх ба­коў.

Праб­ле­мы, праб­ле­мы, праб­ле­мы — та­кая сі­ту­а­цыя на прак­ты­цы аба­зна­чае кож­на­му з нас. Пе­ра­жы­ва­юць яе ўсе — ад ма­ла­до­га да ста­ро­га. Кож­на­му яна няз­руч­ная з улас­на­га і ве­ка­во­га пун­к­ту гле­джан­ня. Маш­таб гра­мад­скіх і псі­хіч­ных раз­ру­шэн­няў між­ча­ла­ве­чых су­вя­зей за­раз і на бу­ду­чы­ню зда­ец­ца па­шы­рае толь­кі з’я­ву адзі­но­ты ў са­мо­це. Слу­ха­ю­чы су­бот­ні кан­цэрт па­жа­дан­няў на Ра­дыё Ра­цыя, у вель­мі мно­гіх тэ­ле­фа­на­ван­нях ад­чу­ва­ла­ся за­кла­по­ча­насць і няў­пэў­не­насць, што да да­лей­ша­га жыц­ця. Жа­дан­ні зда­роўя гу­ча­лі за­раз з яш­чэ зу­сім но­вым ак­цэн­там, а ка­ра­на­ві­ру­су жа­да­ла­ся зы­хо­дзіць на лес цём­ны і ва­ду. За­па­мя­та­лі­ся мне муд­рыя сло­вы ад­ной са слу­ха­чак, якая пад­вя­ла сён­няш­ні час больш-менш та­кі­мі сло­ва­мі: „О, да ча­го дай­ш­ло, што ча­ла­век ба­іц­ца ча­ла­ве­ка”. Страх, тры­во­га і тра­пя­тан­не сэр­ца за ся­мей­ні­каў, бліз­кіх і род­ных, бо­язь ці не зной­дзем­ся рап­там на ка­ран­ці­не і ці не зах­ва­рэ­ем бу­ду­чы за­ін­фе­ка­ва­ны­мі ад тых жа род­ных... Не­ка­то­рыя ста­ра­жы­лы сцвяр­джа­юць наў­п­рост: „Нам то хі­ба бу­дзе ка­пец, ка­лі не дай Бо­жа ка­ра­на­ві­рус да­па­дзе ся­мей­ных апе­ку­ноў. Хто нас на­кор­міць, аб­мые, за­вя­дзе ў ту­а­лет. А ця­пер на­па­ліць яш­чэ ў ха­це”.

Сло­вы тры­во­гі плы­вуць ра­зам са сло­ва­мі ма­літ­вы да Уся­выш­ня­га пра ла­ску для грэш­ных лю­дзей і спраў. Ме­на­ві­та ў ста­рэй­шых лю­дзей аб­вост­ра­нае па­чуц­цё ад­каз­нас­ці за спра­вы бліз­кіх, спа­лу­ча­нае з бяс­сіль­нас­цю ў да­чы­нен­ні да ка­ра­на­ві­рус­ных вык­лі­каў вя­дзе з упэў­не­нас­цю да па­ні­жэн­ня аба­рон­ча­га іму­ні­тэ­ту ар­га­ніз­ма і ро­сту псі­хоз­ных фруст­ра­цый. Неў­ро­зы, бяс­со­ні­ца, зы­ход на­дзеі — тыя прыз­на­кі, што кла­дуц­ца цяж­кім дос­ве­дам на ду­шах і сэр­цаў на­шых баць­коў і дзя­доў. Адзі­ным „даб­ром” ад пан­дэ­міі ка­ра­на­ві­ру­са, лі­чыць мой та­та, ёсць тое, што кож­ную ня­дзе­лю ра­ні­цай па­ча­лі тран­с­ля­ваць па тэ­ле­ба­чан­ні пра­ва­слаў­ныя ба­га­служ­бы. Для яго і дзя­сят­каў ты­сяч ста­ра­жы­лаў ста­рой, вя­ско­вай да­ты маг­чы­масць пра­вес­ці бо­жую ня­дзель­ку з ма­літ­вай у хра­ме, ад­на­ча­со­ва бу­ду­чы ў род­най ха­це, то тая нез­вы­чай­ная, ду­хоў­ная ра­дасць удзе­лу ў су­поль­нас­ці ду­ху ма­лі­тоў­на­га дня. У гэ­ты час ба­га­служ­ба ня­сец­ца па ўсёй ха­це і ўдзель­ні­ча­юць пры поў­най ці­шы­ні ўсе бач­ныя і ня­бач­ныя жы­вот­ныя до­му гэ­та­га.

Так­са­ма тран­с­ля­цыі з роз­ных хра­маў бо­жых вы­кон­ва­юць важ­ную паз­на­валь­ную мі­сію для кож­на­га пра­ва­слаў­на­га вер­ні­ка. Ён, быц­цам па­лом­нік, на­вед­вае чар­го­выя мяс­цо­вас­ці і цэр­к­вы, дзе мо­ліц­ца ра­зам са сва­імі бра­та­мі і сёст­ра­мі ў ве­ры. Тран­с­ля­цыя ў апош­нюю ня­дзе­лю лі­тур­гіі з Лег­ні­цы на ўкра­ін­ска-лэм­каў­скай мо­ве вык­лі­ка­ла на­ба­ле­лую тэ­му і ка­мен­та­рый баць­кі: „О, ба­чыш як во­ны там у цэр­к­вы тры­ма­юц­ця сво­ё­го. А ўнас...”. А ў нас ма­ем зу­сім дру­гі час. Лі­тур­гію з Лег­ні­цы слу­хаў я так­са­ма з вя­лі­кай ува­гай і ду­хоў­най аса­ло­дай ад па­ба­ча­на­га і па­чу­та­га. Пра ка­ра­на­ві­рус і дум­ка на­ват не з’я­ві­ла­ся.

Яў­ген ВА­ПА